Birol BOZKURT
Küresel piyasaları geçen hafta sarsan satış dalgası tüm dünyada şok etkisi yaratmıştı. Yeni ‘Kara Pazartesi’ sonrası piyasalarda toparlanma çabaları sürüyor. Piyasalarda, önceki hafta cuma günü başlayan satış ağırlıklı seyir geçen hafta pazartesi günü önce Asya piyasalarını daha sonra da tüm borsaları kırmızıya boyadı.
Bu sürecin artçı sarsıntılarından Borsa İstanbul da etkilendi. ‘Kara Pazartesi’de gün boyu tüm hisseler değer kaybederken, iki kez devre kesici uygulandı.
Küresel piyasaları etkisi altına alan bu satış dalgasının sebeplerini ve bundan sonra neler olabileceğini İnfo Yatırım Genel Müdürü Tarkan Akgül ile konuştuk. Geçen hafta piyasalar için gerçekleşen şok satışı, bir zincirleme reaksiyon olarak değerlendiren Tarkan Akgül, “Bank of Japan’ın (BoJ) faizi 0,25 seviyesine yükseltmesi ve ABD’de yayılan resesyon endişeleri, küreselin tamına yayılan satışların fitilini ateşleyen 2 ana faktör olarak nitelendirilebilir. Bunun yanında daha da büyük etken Japon Merkez Bankası’nın (BoJ) faizi artırmasıyla, carry trade denkleminin bozulması oldu.
Faizin yükselmesiyle, uzun zamandır dolar karşısında değer kaybetmekte olan Japon Yeni (JPY) hızlıca değer kazandı. Japon Yeni borçlanıp dünyanın kalanında başka para birimleri cinsinden yatırım yapan fonlarının Yen cinsinden borçlanma maliyetinin artması ve Yen’in değer kazanmasıyla hızlıca pozisyonlarını kapatma ihtiyacı doğdu” dedi.
Düşüşler alım fırsatı mı?
2024 yılının başından beri küresel piyasalarla korelasyonu artan Borsa İstanbul’un da bu satışlardan nasibini aldığını aktaran İnfo Yatırım Genel Müdürü Akgül, “11 binin üzerinde cılız kalan BIST100 için, bu sert satışların ardından bir momentum kaybı olduğunu söyleyebiliriz. Ancak ilk etaptaki büyük şok geride kalmış gibi görünüyor. 5 Ağustos Pazartesi günü 1 milyara yaklaşan teminat tamamlama çağrılarının satış etkisi de Salı günü tamamlandı. Banka ve holdingler baskı altında.
Bir diğer risk unsuru ise yatırım fonlarına son 2 ayda oluşan büyük girişler. Haziran ayında yabancıların satışlarını yatırım fonlarına giren para karşıladı. BIST’teki getiriler bir süre tatminkar olmazsa olası fonlardan çıkış durumu, baskıyı artırabilir. Ancak şimdilik böyle bir hava gözlemlemiyorum. Bireysel yatırımcılarda genel olarak “Buralar alım fırsatı olabilir mi?” bakış açısı hakim” dedi,
“Borsada yılsonu hedefimiz 400 dolar”
BIST100’de 10 bin 200 ve 10 bin 400 arasında oluşan gap’in doldurulmasını beklediklerini söyleyen Tarkan Akgül, “Bankalar önderliğinde 9 bin 800 ve 10 bin 600 arasında dalgalı yatay bir süreç yaşayabiliriz. Biraz daha geniş vadede ise, Fed’in eylülde faiz indirmesi ve not artışlarının devamı gibi beklentiler katalizör olacaktır. Zaman içinde CDS’in daha da düşük seviyelere gelmesi not artırımları beklentisinin fiyatlaması yeni zirvelere ulaşılması imkanı sağlayabilir.
Bu dönemde yine talep esnekliğinin düşük olduğu savunma sanayi, telekomünikasyon, gıda ve içecek gibi sektörlerin tercih edilmesini makul bulurken, diğer taraftan endeks ağırlığı ve yatırım fonlarının ağrılığı yüksek olan BIMAS, TCELL ve özel bankalardaki volatiliteye karşı dikkat edilmesi gerektiğini düşünüyorum. Yılsonu tahminlerimizde önemli bir değişiklik yapmadık. Borsaya dolar bazlı baktığımızda yılsonunda 400 dolar seviyelerini görebileceğimizi tahmin ediyoruz. Bu da TL bazlı 15 bin seviyelerine tekabül ediyor” ifadelerini kullandı.
“Yabancının gelmesi için açığa satış yasağı kalkması önemli”
Yabancının her zaman Türkiye’ye ilk tahvil bono ile girdiğini belirten Tarkan Akgül, “Yabancı sonrasında hisseye gelir. Hisseye geldiğinde de ilk BIST 30 kâğıtlarına girer. İlk otuzun içinde de önce bankaya girer sonra holding ve sanayi şirketlerine gelir. Banka ve holding kâğıtlarına giriş olduğunu gördük. Ancak bunun genele yayılması gerekir ama yayılmadı.
O kâğıtlar da yoğruldu tabii. Yabancı geliyor, dönem dönem giriş yapıyorlar. Ancak yabancının kafasındaki en büyük soru işaretlerinden birisi de bu açığa satış meselesi. Buraya bir düzenleme gelmesi şart. Açığa satış yasağının kalkması gerekiyor. Piyasa yasakları sevmez.
Bir de borsaya işlem vergisi konuşulmaya başlanınca yabancı bundan ürktü. Çünkü bir anda kural mı değişecek diye endişe ettiler. Vergi konusunun iyi yönetilemediğini düşünüyorum. Ama dediğim gibi açığa satış konusu yabancılar için ilk sırada değil belki ama yine de önemli bir kriter” dedi.
“Endeksi 7-8 hisse yukarı taşıdı”
Borsa İstanbul’da son dönemde yaşanan seyri anlatan İnfo Yatırım Genel Müdürü Tarkan Akgül, “Uzun yıllardır bu işi yapıyorum. Ben hayatımda bu sene ki kadar yatırımcıların ters köşede kaldığını hatırlamıyorum. Sadece kendi adıma söylemiyorum, piyasa oyuncuları olarak söylüyorum. Şimdi piyasayı günü gününe tahmin edemeyebilirsiniz, yanılırsınız.
Ama hem piyasanın yukarı gideceğini bilip hem de para kazanamamayı ben hayatımda ilk defa görüyorum. Yani endeks 11 bin puana kadar yükseldi ancak portföylerin hepsi 7 bin puanlar seviyesinde. 11 bin seviyesine beş banka 2 tane holding hissesiyle gelindi. Yani 7-8 hisse dışında geri kalan hisseler altına, gümüşe, dolara, enflasyona yenik düştü” diye konuştu.
